Naast medische behandeling is aandacht voor revalidatie essentieel

"Ik zeg altijd tegen oudere patiënten: 'Zo lang u op deze aarde bent, moet u het naar omstandigheden goed hebben!' " Aan het woord is de bevlogen specialist ouderengeneeskunde Astrid Bakkum. Ze is vurig pleitbezorger van de ziekenhuisverplaatste zorg en enthousiast over de wijkkliniek, waarmee Recura is gestart. "Zeker bij kwetsbare ouderen is naast de medische behandeling ook aandacht voor revalidatie essentieel."

Een ziekenhuisopname is vaak van grote invloed op de kwaliteit van leven van kwetsbare ouderen, weet Astrid uit de praktijk: “Ze worden in het ziekenhuis uitstekend behandeld voor hun medische kwaal. Wat dat betreft gaan ze erop vooruit. Maar hun zelfredzaamheid gaat met sprongen achteruit. Herstel kost dan ontzettend veel tijd. Als je nu die opnameduur in het ziekenhuis kunt verkorten, dan zijn ze weer sneller op het niveau waar ze waren. Met ziekenhuisverplaatste zorg kan dat.”

Laag complexe behandeling
Mede dankzij de inzet van Astrid biedt Recura nu op verschillende specialistische terreinen laag complexe medische behandelingen aan: “Voor sommige patiënten staat tijdens de  ziekenhuisopname al vast dat ze achteraf bij ons gaan herstellen. Moet iemand behalve revalideren ook nog zes weken lang een antibioticabehandeling via een infuus ondergaan, dan kan dat ook bij ons. Zo hoeft de patiënt niet onnodig lang in het ziekenhuis te liggen. Bovendien kunnen ouderen vroeger aan hun herstel beginnen. Voorwaarde is wel dat patiënten redelijk stabiel moeten zijn. Wij kunnen mensen niet aan de monitor leggen. Wij bieden de medische behandeling in combinatie met multidisciplinaire revalidatie en voorzien in de tijdelijke zorgbehoefte.”

Behalve infuusbehandelingen, waaronder antibioticatoediening en bloedtransfusie, zijn de verpleegkundigen van Recura ook bevoegd en bekwaam op het gebied van wondbehandeling, bijvoorbeeld met een VAC-pomp, en buikspoelingen voor dialyse. “Wat dat betreft zijn we vrij uniek in de regio, getuige ook de aanvragen die we de laatste tijd uit Amsterdam krijgen voor de combinatie van revalidatie en medische behandeling.”

Kortdurende zorg in de wijkkliniek
In het kader van de juiste zorg op de juiste plek heeft Recura ook de functie van wijkkliniek. Astrid legt uit: “Ouderen die tijdelijk een laag complexe medische behandeling nodig hebben, hoeven – als het aan ons ligt – straks niet meer naar de spoedeisende hulp. De huisarts kan  de patiënt direct naar ons doorverwijzen als opname in het ziekenhuis niet nodig en niet wenselijk is. De huisarts is de eerste lijn, het ziekenhuis de tweede lijn. Wij zitten er met onze wijkkliniek precies tussenin. Vandaar ook de naam: anderhalvelijns zorg.” 

Astrid is alvast enthousiast over het te bereiken resultaat: “Het mes snijdt straks aan twee kanten: de ziekenhuiszorg wordt minder belast en voor de kwetsbare patiënt wordt een ziekenhuisopname voorkomen.” Ze benadrukt wel dat Recura alleen mensen met een kortdurende medische aandoening opneemt. “Soms is er sprake van een langer slepende kwestie, waarbij mensen thuis op omvallen staan. Die zorg kunnen we helaas niet verlenen. De maximale verblijfsduur in de wijkkliniek is veertien dagen. Volgens cijfers van een wijkkliniek in Amsterdam is tachtig procent dan alweer thuis.” De overige twintig procent blijft langer voor herstel of revalidatie. Voor sommigen van hen wordt een plek in het verzorgings- of verpleeghuis gezocht.

Recherchewerk
Als specialist ouderengeneeskunde kijkt Astrid ook graag wat verder dan het specifiek revalidatie- en behandeltraject waarvoor verwijzers en patiënten bij haar aankloppen: “Je ziet dat mensen door de jaren heen voor verschillende aandoeningen bij verschillende specialisten zijn geweest. Ik pluis hun patiëntendossier helemaal uit en ga er als een soort van rechercheur doorheen.”

“Bij kwetsbare ouderen is het zo dat je hen op een gegeven moment niet meer zo strikt moet behandelen. Stel, iemand van 94 heeft een relatieve lage bloeddruk veroorzaakt door bloeddrukverlagende medicijnen. Heeft die patiënt dat echt nodig vanwege een kwaal? Zo niet, dan stel ik aan de betreffende specialist voor om die medicatie eraf te halen. Een goede doorstroming in de bovenkamer leidt ertoe dat mensen langer overeind blijven. Dat is ook nog eens wetenschappelijk bewezen.” 

En zo zoekt Astrid elke dag naar mogelijkheden om de zorg voor kwetsbare ouderen te verbeteren. “Ik doe alles wat maar enigszins in mijn macht ligt, om het herstel en de kwaliteit van leven van mensen te bevorderen.”